ÇİNE'DE SON DÖNEMLERDE TARTIŞMALARA NEDEN OLDU! PEKİ HUKUKÇULAR NE DİYOR?
Çine’de birçok ev sahibi ve kiracı arasında anlaşmazlıkların devam ettiği anlaşıldı. Kira artışını yüzde 25 ile sınırlandıran önerge Meclis Genel Kurulu'nda kabul edilmişti. Hukukçular, konut kira artışlarının bir önceki kira yılına ait bedelin yüzde 25'ini geçemeyeceğine ilişkin düzenlemeyle, fazla kira artışı talep eden ev sahipleri karşısında kiracıların korunacağını belirtti.
Hukukçular Resmi Gazetede yayımlanan düzenlemeyi değerlendirdi. Adalet Bakanı Bozdağ, "Konut kiralarında, 1 yıl süreyle, bir önceki yılın kira bedelinin yüzde 25'ini geçmeyecek şekilde artış yapılabilecek, üzerindeki artışlar geçerli olmayacak" demişti. Kira artışını yüzde 25 ile sınırlandıran önerge Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi. 1 yıl geçerli olacak bu oran ile ev sahibi ve kiracılar arasındaki anlaşmazlıkların düzenlenmesi planlandı. Kira artış oranı üst sınırı yüzde 25 olarak belirlendi. 1 Temmuz 2023'e kadar yenilenecek kira sözleşmelerini kapsayacak düzenlemede belirlenen oranın üstünde yapılan artışlar geçerli sayılmayacak.
Çine’de bu düzenlemeye uymayan yüzde 25’in üzerinde kira artışı isteyen ev sahipleri ile kiracılar arasında anlaşmazlıkların yaşandığı görüldü. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten 1 Temmuz 2023'e kadar kira sözleşmesinin yenilenmesinde yıllık kira artışının artık yüzde 25'in üzerinde olamayacağını söyleyen hukukçular, “TÜFE artışının son dönemlerde yüzde 25 oranının çok üzerinde olduğu ve kiraya verenlerin emlak değerlerindeki artışı ileri sürerek fahiş kira artış taleplerinde bulundukları düşünüldüğünde bu düzenlemenin kiracının lehine olduğu açıktır. Örneğin Haziran 2022 için yıllık kira artışı yüzde 39,33 olarak belirlenmiştir. 10 bin liralık kira bedeli 3 bin 933 lira artarak 13 bin 933 lira olacaktır. Ancak yeni düzenlemeyle 10 bin liralık kira bedeli en fazla yüzde 25 artışla 12 bin lira olacaktır. Düzenlemenin yürürlüğe girmesinden sonra yapılacak kira sözleşmelerinde üst sınır artışının dikkate alınması gerekmektedir. Aksi halde kira artışına yönelik düzenlenen maddenin hukuken bir geçerliliği olmayacaktır. Mal sahipleri ile kiracıların kira bedelinde uzlaşmadığı takdirde, mal sahiplerinin yasal olarak kira bedelinin tespiti için dava açma hakkı var. Bunu hem mal sahipleri hem de kiracılar açabiliyorlar. Özellikle 5 yıldan uzun süreli bir kira kontratı söz konusu olmuşsa bu durumda kira tespiti davası açıldığında mahkemeler, 1 Temmuz'a (2023) kadar olan yeni kira sözleşmelerinin güncellenmesinde yüzde 25'i yasal zorunluluk gereği esas almak durumunda kalacaklar” ifadelerini kullandı.
Geçici düzenlemenin yargının iş yükünü azaltacağına, kira bedellerindeki olumsuz gidişatı frenleyeceğine, tarafları uzlaşmaya sevk edeceğine dikkati çeken hukukçular; mevcut oranda artış yapılmış şekilde ve aksatmadan kiraların ödenmesi halinde ev sahiplerinin tahliye davası açma hakkı bulunmadığını, bu davaların mahkemece reddedileceğini vurguladı.