Aydın’da şap hastalığı nedeniyle hayvan hareketleri durduruldu, pazarlar kapandı. ADSYB Başkanı Güngör, krizin afet boyutuna ulaştığını belirterek acil destek çağrısı yaptı.

Türkiye’de nisan-mayıs aylarında Doğu Anadolu Bölgesi'nde görülmeye başlayan Şap Hastalığı, kısa sürede ülke geneline yayıldı.
Şap Hastalığından en çok etkilenen iller arasında Aydın da var.

Önemli bir büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiricisi merkezi olan Aydın’da, şu ana kadar İl Tarım ve Orman Müdürlüğü kararıyla Efeler, Nazilli, Bozdoğan, Koçarlı, Didim, Yenipazar, Söke ve Kuşadası ilçelerinde kordon ve karantina tedbirleri gereğince hayvan hareketleri yasaklandı.
Yüzlerce mahalleyi kapsayan karar gereğince kentte canlı hayvan ticareti durdu.

İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ekipleri aşılama işlemlerine devam ederken işletmelerde hayvan ölümleri yaşandığı bilgisine ulaşıldı.

Aydın’da şap hastalığı nedeniyle oluşan ekonomik rakam tam olarak bilinmezken 2025 yılı Türkiye geneli şap hastalığından kaynaklı zararın 3.6 milyar dolar yani güncel kur ile 152 milyar 712 milyon TL olduğu öngörülüyor.

YENİ VAKALAR VAR

Aydın İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği (ADSYB) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Sedat Güngör, son durum ve üreticilerin yaşadığı mağduriyete ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu.

MANŞET'e konuşan ve Tarım İl Müdürlüğü ile sürekli temas halinde olduklarını belirten Güngör, hastalıkla ilgili kesin veri paylaşımının şu aşamada mümkün olmadığını anlattı.

Güngör,

“Net bir rakam veremiyorum ancak yeni vakaların olduğunu belirttiler. Söndürülme aşamasında olan yerler de var. Aşılama işlemleri devam ediyor. Aşı yapılan hayvanlarda hastalık daha hafif seyrediyor. Ancak aşısız hayvanlarda ölümler meydana gelebiliyor. Hastalık hâlâ devam ediyor” dedi.

AYDIN'A ÖZGÜ DEĞİL

Şap Hastalığı’nın Aydın’a özgü ani bir yayılım olmadığına dikkat çeken Güngör, durumun bölgesel değil ulusal bir sorun olduğunun altını çizdi.
Güngör,

“Hastalık, mart–nisan döneminde Kars ve Ardahan’da ortaya çıktı. Ardından batıya doğru yayıldı. Bugün yalnızca Aydın’da değil; İzmir, Manisa, Denizli gibi birçok ilde şap vakaları görülüyor. Yani bir anda Aydın’da patlayan bir durum söz konusu değil" ifadelerine yer verdi.

TİCARET DURDU

Kordon ve karantina tedbirleri nedeniyle canlı hayvan pazarlarının kapanmasının yetiştiriciyi ekonomik olarak çıkmaza soktuğunu belirten Güngör, özellikle zamanlamanın kritik olduğunu söyleyerek şöyle devam etti:

“Üreticinin maliyetleri çok yüksek, gelirleri ise düşük seviyede. Süt fiyatları maliyetleri karşılamıyor. Zaten zor bir dönemden geçilirken şap hastalığı da bunun üzerine geldi. Bu dönem yetiştiricilerin borçlarını ödediği dönem. Bankadan kredi alan var, slaj ve saman alıp stok yapan var. Bu stokların parasını ödemeleri gerekiyor. Tam paraya en çok ihtiyaç duydukları dönemde hayvan pazarları kapandı, alım-satım durdu. Üretici ciddi şekilde sıkıştı.”

BORÇLAR ERTELENSİN

Üreticilerin ayakta kalabilmesi için acil destek gerektiğini vurgulayan Güngör, borç ertelemesi ve zarar karşılanması çağrısında bulup,

“Yetiştiricilerimizin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçları ertelenmelidir. Bu, üreticiyi bir nebze rahatlatacaktır. Ayrıca hastalık çıkan işletmelerde hayvan ölümleri, süt kayıpları, buzağı kayıpları gibi zararların karşılanması gerekiyor” diye konuştu.

AFETİ YAŞIYORUZ

Aydın özelinde net bir ekonomik kayıp hesabı yapmanın şu aşamada mümkün olmadığını ifade eden Güngör, Türkiye genelindeki ekonomik yıkımın ise çok büyük olduğunu vurguladı.

Güngör,

“Aydın için net zarar rakamı söyleyemeyiz ancak Türkiye genelinde şap hastalığından yetiştiricilerin sırtına binen yük 3.6 milyar doları geçmiş durumda. Bu bir felaket, bir afet durumudur. Ülkemizde geçmişte don afeti yaşanmıştı ve devlet zararları karşılamıştı. Şimdi de benzer bir çalışma yapılmalı; üreticinin zararları karşılanmalı” çağrısında bulundu.